Xu hướng chuyển đổi Biomass trong ngành năng lượng trên toàn cầu

Vấn đề cung ứng năng lượng nhằm đáp ứng đầy đủ với độ tin cậy cao cho nhu cầu phát triển kinh tế và xã hội đang và sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề và thách thức, đặc biệt là sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn năng lượng sơ cấp cũng như các tác động của biến đổi khí hậu đến đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Vì vậy, phát triển đồng bộ và đa dạng hóa các loại hình năng lượng, ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo mà Việt Nam có tiềm năng, trong đó có nguồn năng lượng sinh khối được coi là một trong những giải pháp phát triển bền vững, bảo vệ môi trường.

Cùng Hiệp Thành tìm hiểu tại sao nhiên liệu sinh khối lại trở thành xu thế trong thời buổi hiện nay nhé!

1. Biomass là gì? Lợi ích của Biomass

Nhiên liệu sinh khối - Biomass là dạng vật liệu sinh học có nguồn năng lượng được tích lũy trong thực vật qua quá trình quang hợp, thường để kể đến các phế phẩm nông nghiệp như: rơm rạ, bã mía, vỏ, xơ bắp; phế phẩm lâm nghiệp như: lá khô gỗ vụn, giấy vụn…).

Sự tích tụ Carbon dioxide(CO2) trong bầu khí quyển là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên sự ấm lên toàn cầu. Biomass có vai trò như chìa khóa giúp chúng ta mở ra thời kỳ khôi phục cho Trái Đất khi mà nhiên liệu sinh khối được sử dụng bền vững để thay thế nhiên liệu hóa thạch, thực tế sẽ giảm thiểu sự gia tăng CO2 này. Bên cạnh đó, biomass còn là cách giúp chuyển đổi những phế phẩm tưởng như vô dụng và gây hại thành dạng năng lượng sạch hữu ích.

Tất cả là nhờ vào chu trình carbon của biomass, với ý nghĩa thải ra bao nhiêu sẽ được hấp thụ trở lại. Đó cũng là mục tiêu của quá trình net-zero mà nhiều quốc gia đang theo đuổi. Cụ thể, khi đốt cháy nhiên liệu hóa thạch sẽ lấy Carbon từ lòng đất (như dầu thô, khí đốt và than đá) sau đó chuyển nó vào khí quyển dưới dạng CO2. Tuy nhiên việc đốt Biomass (gỗ tái chế) là đốt hàm lượng Các-bon đã có trong chu trình Các-bon tự nhiên vì vậy tác động ròng là không có thêm CO2 mới được thêm vào bầu khí quyển, miễn là các khu rừng tạo ra nhiên liệu Biomass phải được khai thác và quản lý bền vững. Quá trình này lặp lại một cách tuần hoàn. Do đó, sử dụng biomass sẽ giảm đáng kể lượng khí độc ra môi trường, mà điều này các loại nhiên liệu khác như than đá khó có thể đáp ứng được.

Ngoài ra, do hàm lượng lưu huỳnh, nitơ và các chất ô nhiễm khác trong sinh khối thấp hơn rất nhiều so với các nguồn nhiên liệu hóa thạch, nên những chất ô nhiễm SO2, NOx,… phát thải ra môi trường sẽ thấp hơn rất nhiều khi sử dụng các nguồn năng lượng này. Bên cạnh đó hàm lượng tro xỉ trong sinh khối cũng thấp hơn so với than (0,1 đến 43,3% của sinh khối so với 5 đến 49% của than)(Vassilev, 2010). Do đó, lượng chất thải sau khi chuyển hóa cũng ít hơn và ít độc hại hơn. Hàm lượng chất dễ bay hơi lớn nên khả năng phản ứng và nhiệt độ đốt cháy thấp là một ưu điểm trong quá trình chuyển hóa.

2. Triển vọng và rào cản trong việc phát triển năng lượng sinh khối

2.1. Rào cản và thách thức trong việc phát triển năng lượng sinh khối

Nguồn cung ứng bền vững là vấn đề. Việc khai thác cây sống, rễ cây mục nát và sản phẩm phụ từ gỗ đặt ra một thách thức. Vào cuối năm 2019, tổ chức tư vấn về khí hậu Sandbag đã cảnh báo, các kế hoạch chuyển đổi của châu Âu thực sự có thể dẫn đến thiệt hại về khí hậu, thậm chí nhiều hơn những gì chúng giúp ngăn ngừa do làm tăng nạn phá rừng. Số lượng viên nén cần cho các nhà máy sinh khối ở châu Âu có thể tương đương với một nửa diện tích của Rừng Đen (ở Đức) mỗi năm. Quy mô rừng bị chặt để vận hành các nhà máy điện là một con số đáng kinh ngạc

Tại Việt Nam, năng lượng sinh học nói chung và sinh khối nói riêng trong thị trường năng lượng tái tạo vẫn còn khá mới mẻ. Rào cản chủ yếu nằm ở